سندروم تونل کارپال چیست؟

سندروم تونل کارپال یک اختلال شایع در مچ دست است که بر اثر فشار غیرطبیعی روی عصب مدین ایجاد می‌شود. این عصب از گردن تا انگشتان دست امتداد دارد و مسئول حس و حرکت انگشتان شست، اشاره و میانی است. تونل کارپال، ساختاری باریک در مچ دست، حاوی این عصب و 9 تاندون خم‌کننده انگشتان است. فشار به عصب مدین موجب علائمی همچون درد، بی‌حسی و ضعف در دست می‌شود.

---

علل سندروم تونل کارپال

سندروم تونل کارپال معمولاً به دلایل زیر رخ می‌دهد:

1. وراثت: ساختار کوچک‌تر یا تغییرات آناتومیک تونل کارپال می‌تواند ارثی باشد.
2. حرکات مکرر دست و مچ: انجام فعالیت‌های تکراری مانند تایپ طولانی یا استفاده از ابزارهای دستی.
3. بارداری: تغییرات هورمونی و تورم در دوران بارداری می‌تواند عامل ایجاد این عارضه باشد.
4. بیماری‌های زمینه‌ای: دیابت، آرتریت روماتوئید و اختلالات غده تیروئید ممکن است باعث تورم یا التهاب در تونل کارپال شوند.
5. افزایش سن: احتمال بروز این اختلال با افزایش سن بیشتر می‌شود.

---

علائم سندروم تونل کارپال

علائم این بیماری معمولاً به تدریج و بدون آسیب جدی شروع می‌شوند:

• بی‌حسی و مور مور شدن در انگشت شست، اشاره و میانی.
• احساس شوک ناگهانی در انگشتان.
• درد یا مور مور شدن که به سمت ساعد یا شانه انتشار می‌یابد.
• ضعف در دست و مشکلات در انجام حرکات ظریف مانند بستن دکمه‌ها.
• افتادن اشیا از دست به دلیل کاهش حس یا ضعف عضلات.

علائم شبانه:
بسیاری از افراد شب‌ها علائم شدیدتری دارند. خوابیدن با مچ خمیده یا تحت فشار می‌تواند باعث تشدید علائم شود. این علائم ممکن است موجب بیدار شدن از خواب شوند و اغلب با تکان دادن دست کاهش می‌یابند.

---

روش‌های تشخیص

تشخیص سندروم تونل کارپال توسط پزشک و با استفاده از روش‌های زیر انجام می‌شود:

1. معاینه بالینی: بررسی حساسیت، ضعف و بی‌حسی در دست.
2. نوار عصب و عضله: اندازه‌گیری شدت درگیری عصب مدین در مچ دست.
3. سونوگرافی: برای مشاهده علائم فشار یا تورم عصب مدین.
4. رادیولوژی: جهت رد سایر علل مثل آرتریت یا شکستگی.
5. MRI: بررسی مشکلات بافت نرم، آسیب‌های عصب یا وجود تومور.

---

درمان سندروم تونل کارپال

درمان این بیماری به شدت علائم و میزان پیشرفت آن بستگی دارد و شامل روش‌های زیر است:

درمان‌های غیرجراحی:

1. استراحت: اجتناب از فعالیت‌های مکرر که موجب تشدید علائم می‌شوند.
2. استفاده از آتل یا مچ‌بند: برای ثابت نگه‌داشتن مچ و کاهش فشار روی عصب مدین.
3. مصرف داروهای ضدالتهابی: برای کاهش تورم و درد.
4. تمرینات کششی: مانند کشش مچ و انگشتان برای تقویت عضلات.
5. فیزیوتراپی: شامل ماساژ و استفاده از تکنیک‌های خاص برای کاهش التهاب.

درمان جراحی:

در صورت شدید بودن علائم یا وجود آسیب‌های جدی مثل آتروفی عضلات، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.

• جراحی باز: برش کوچکی در مچ برای آزاد کردن فشار روی عصب مدین.
• جراحی آندوسکوپیک: انجام عمل با کمترین تهاجم و دوره بهبودی کوتاه‌تر.

سندروم تونل کارپال یک بیماری شایع است که می‌تواند با تشخیص و درمان به‌موقع، بهبود یابد. اگر علائمی مانند درد، بی‌حسی یا ضعف در دست دارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. انتخاب درمان مناسب، از روش‌های ساده تا جراحی، به میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد.